Gai cột sống: Triệu chứng và các phương pháp điều trị không phẫu thuật

Gai cột sống: Triệu chứng và các phương pháp điều trị không phẫu thuật

Gai cột sống là tình trạng hình thành các mỏm xương nhỏ (osteophytes) trên thân đốt sống, thường gặp ở người từ 40 tuổi trở lên. Dù không phải lúc nào cũng gây triệu chứng, nhưng khi các gai xương chèn ép lên dây thần kinh hoặc tủy sống, người bệnh sẽ gặp phải các cơn đau khó chịu và hạn chế vận động.

Gai cột sống là gì?

Gai cột sống là hậu quả của quá trình thoái hóa cột sống, khi cơ thể phản ứng lại bằng cách tạo ra gai xương tại vị trí bị tổn thương. Gai có thể xuất hiện ở cột sống cổ, cột sống ngực hoặc thắt lưng, trong đó gai cột sống thắt lưng là phổ biến nhất.

Nguyên nhân gây gai cột sống

• Thoái hóa tự nhiên do tuổi tác

• Lao động nặng, vận động sai tư thế

• Thừa cân béo phì

• Chấn thương cột sống

• Viêm khớp mạn tính hoặc bệnh lý cột sống khác

Triệu chứng thường gặp của gai cột sống

• Đau âm ỉ hoặc nhói ở vùng cổ hoặc thắt lưng.

• Cứng cột sống vào buổi sáng hoặc khi ngồi lâu.

• Đau lan xuống vai, tay (gai cột sống cổ) hoặc xuống chân (gai cột sống thắt lưng).

• Tê bì tay chân, cảm giác yếu cơ nếu gai chèn ép rễ thần kinh.

• Khó cúi, xoay người, vận động kém linh hoạt.

Lưu ý: Một số người có thể có gai cột sống mà không biểu hiện triệu chứng rõ ràng.

Phương pháp chẩn đoán

• Chụp X-quang cột sống: giúp phát hiện vị trí và hình dạng gai.

• Chụp MRI hoặc CT: trong trường hợp nghi có chèn ép rễ thần kinh hoặc hẹp ống sống.

Điều trị gai cột sống không phẫu thuật

1. Dùng thuốc

• Thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid (NSAIDs).

• Thuốc giãn cơ, bổ sung canxi, vitamin D nếu có loãng xương.

2. Vật lý trị liệu – phục hồi chức năng

• Các phương pháp như điện xung, sóng ngắn, chiếu hồng ngoại giúp giảm đau, thư giãn cơ.

• Bài tập tăng cường cơ vùng lưng, cổ hỗ trợ ổn định cột sống.

3. Thay đổi lối sống

• Tránh mang vác nặng, đứng lâu hoặc ngồi sai tư thế.

• Giảm cân nếu thừa cân để giảm áp lực lên cột sống.

• Duy trì vận động nhẹ nhàng hằng ngày: yoga, bơi lội, đi bộ…

4. Tiêm giảm đau ngoài màng cứng (nếu cần)

• Áp dụng khi đau nhiều và thuốc uống không đáp ứng.

5. Phẫu thuật (trường hợp đặc biệt)

• Chỉ định khi gai xương gây chèn ép nặng, không đáp ứng điều trị bảo tồn sau 6–12 tuần.

Phòng ngừa gai cột sống tái phát

• Tập đúng tư thế khi làm việc, sinh hoạt, thể thao.

• Không ngồi quá lâu – nên thay đổi tư thế sau mỗi 30 phút.

• Bổ sung dinh dưỡng hợp lý, đặc biệt là các nhóm chất tốt cho xương khớp.

• Tái khám định kỳ để theo dõi tình trạng cột sống.

Từ khóa SEO: gai cột sống, điều trị gai cột sống, đau lưng do gai xương, thoái hóa cột sống, phục hồi chức năng cột sống